Hiện nay thị trường ấm tử sa đang ngày càng phát triển. Giá sản phẩm cũng giảm hơn nhiều so với Trước kia. Và cũng chính vì thế đã nhanh chóng đi vào thị trường cũng như đến với tay của trà hữu.

Sự phát triển nhanh chóng đó của  ấm Tử sa. Mà gần đây hàng loạt, hàng loạt ấm mang tên tử sa ra đời, đâu đâu cũng tử sa. Nghiễm nhiên lấy đâu ra nhiều nghệ nhân Nghi hưng thế, lấy đâu ra nhiều đất tử sa mà làm ra nhiều Ấm nhiều khay tử sa như vậy. Thật giả lẫn lộn. Rất nhiều trà hữu mới chơi đã mất lòng tin vào ấm. Vì không tìm được ấm tốt, ấm chuẩn. Vậy câu truyện ở đây sẽ là gì? Làm thế nào để mua được ấm tử sa tốt, đúng giá trị? Làm thế nào thế nào để phân biệt được ấm tử sa. Trong bài viết này tôi xin phép được thêm và trích dẫn từ một bài báo phân tích về việc lựa chọn ấm tử sa thế nào.

Trước hết quý trà hữu cần phải hiểu được. “Tiền nào của nấy” Nếu giá trị tiền thấp thì vẫn mua được ấm tử sa, nhưng hàm lượng khoáng sẽ ít hơn. Giá trị càng cao thì hàm lượng nguyên khoáng càng lớn. ngoài ra còn liên quan đến việc chế tác do nghệ nhân hay thợ đơn thuần làm. Nghệ nhân càng giỏi thì giá trị ấm cũng càng cao.

Có những loại ấm tử sa nào?

Trước khi đi tới cách phân biệt ấm tử sa thật giả thì chúng ta cần nắm được có bao nhiêu loại ấm tử sa trên thị trường. Hiện nay trên thị trường có 3 dòng ấm tử sa chính được khách hàng trong nước quan tâm. Đó chính là ấm tử sa Nghi Hưng, ấm tử sa Bát Tràng và ấm tử sa Đài Loan.

Ấm tử sa Bát Tràng và Đài Loan là 2 loại ấm có tuổi đời còn ngắn. Không thể so sánh được với ấm tử sa gốc từ vùng Nghi Hưng. Do vậy, khách hàng có thể nhận biết được rõ 2 loại ấm tử sa này một cách dễ nhất.

Đối với những người mới tìm hiểu về ấm tử sa. Chưa nắm rõ được ấm tử sa là gì thì rất khó phân biệt được 3 loại ấm này. Tuy nhiên đối với những người đã tìm hiểu lâu thì việc này lại khá dễ dàng. Hãy tiếp tục đọc phần sau để biết cách nhận biết ấm tử sa thật giả như thế nào nhé.

Các mấu nối bên trong ấm

Dùng thị giác để phân biệt ấm trà tử sa chuẩn là cách đầu tiên mà khách hàng có thể áp dụng. Chất đất làm nên ấm tử sa là loại đất nguyên khoáng đặc biệt. Chúng không thể sử dụng những hình thức thông thường để tạo hình dáng ấm như quay hoặc đúc khuôn thông thường. Mà chúng chỉ có thể nối lại với nhau từ những phần khác nhau. Do đó, dù có hoàn hảo như thế nào thì vẫn còn những vết nối mờ trên bề mặt. Thông thường những vết nối này sẽ rõ hơn ở mặt bên trong để đảm bảo tính thẩm mỹ của sản phẩm. Hãy quan sát bên trong, đặc biệt là phần quai ấm sẽ thấy những mối nối còn mờ.

Ấm tử sa cao cấp các chi tiết làm sắc nét. Thậm chí các lỗ rót nước bên trong cũng được tỉ mỉ từng chi tiết giống hình bên trái. Nó không qua loa đại khái như ấm tử sa giả như hình bên phải.

Những vòng tròn đồng tâm trong lòng ấm

Như đã nói phía trên, đất tử sa là loại đất đặc biệt không thể đúc khuôn hoặc dùng phương pháp quay trên kệ truyền thống. Mà phải sử dụng bằng tay và gắn các phần lại với nhau. Do vậy trong lòng ấm tử sa chuẩn sẽ không có các vòng tròn đồng tâm. Hiểu nôm na rằng các vòng tròn đồng tâm được sinh ra khi sử dụng phương pháp quay truyền thống. Và thường dành cho các loại ấm tử sa giả. Do vậy nếu là ấm chuẩn tử sa sẽ không có chi tiết này.

Những vòng tròn đồng tâm thể hiện sử dụng kỹ thuật quay trên đế truyền thống. Đất tử sa không thể sử dụng phương pháp này để tạo nên ấm tử sa. Đây là cách phân biệt ấm tử sa thật giả khá hữu ích.

Tỉ lệ các phần của ấm

Các mẫu ấm tử sa thường đạt độ hoàn hảo trong hình khối thiết kế. Hiểu nôm na đó là các tỉ lệ vàng trong quy tắc thiết kế đồ hoạ ngày nay. Do vậy, dáng ấm tử sa thường rất cân đối các phần với nhau. Ngay cả những hình dáng ấm đặc biệt cũng tuân thủ những nguyên tắc này.

Các dáng ấm tử sa đều hoàn hảo về tỉ lệ. Có thể coi đó là những tỉ lệ vàng trong thiết kế đồ hoạ hiện nay.

Ngoài ra, phần nắp ấm và thân ấp đạt độ hoàn hảo cao. Chúng kết hợp với nhau tạo nên độ khít tối đa. Chúng nhẵn tới mức có thể ngăn cản không khí xuyên qua nắp ấm một cách hoàn hảo.

Độ khít cao giữa nắp ấm và thân ấm tạo nên sự hoàn hảo cao độ. Khi dốc ngược ấm vẫn không rơi phần nắp ấm.

Các đốm sáng lấm tấm trên bề mặt

Nhờ bổ xung thêm các khoáng chất trong đất làm ấm nên các loại ấm tử sa còn xuất hiện các điểm sáng trên bề mặt. Đây chính là thành phần thạch anh trong đất tử sa. Chúng khiến cho bề mặt của ấm không chỉ toát lên một màu sắc nhất định mà còn lấm tấm những chấm sáng khác nhau. Không loại đất nào trên thế giới có thành phần tương tự nên khách hàng có thể nhận biết bằng cách này.

( Hàm lượng nhôm ôxit và sắt ôxit cao trong loại khoáng này khi chiếm từ 20-21% với nhôm Oxit và 8-10% với sắt ôxit )

 

Tuy nhiên điều này không áp dụng vào tất cả. Vì với khoáng đại hồng bào màu đỏ. nhìn bằng mặt thường rất khó thấy khoáng. chưa kể đến việc đất bị trộn sa khoáng bên ngoài để tạo hạt cho ấm. Nhưng dù sao đây vẫn là 1 trong những cách lựa ấm.

Lạc khoản hoặc dấu viết tay

Các loại ấm tử sa cao cấp được các nghệ nhân từ vùng Nghi Hưng sản xuất luôn có những dấu hiệu nhận biết riêng. Đó chính là những lạc khoản hay dấu viết tay trên sản phẩm. Chúng có thể nằm ở đáy ấm, trong phần nắp ấm hoặc bên trong ấm, quai ấm… Những nghệ nhân khác nhau sẽ có những ký hiệu đánh dấu khác nhau. Đòi hỏi khách mua phải có một chút kiến thức về tiếng Trung Quốc thì mới có thể đọc được các đánh dấu này.

Những dấu đóng lạc khoản hoặc viết tay của các nghệ nhân làm ấm lâu năm từ vùng Nghi Hưng. Đây là cách tốt nhất để phân biệt ấm tử sa thật giả.

Sờ vào các phần của ấm

Nghệ nhân làm ấm tử sa đều là những người thợ có kinh nghiệm nên tay nghề rất cao. Mang tới những mẫu ấm cao cấp hoàn hảo tới từng chi tiết. Do vậy trên bề mặt trông thì có vẻ rất sần sùi nhưng thực chất rất nhẵn mịn khi sờ tay vào sản phẩm. Những mẫu ấm tử sa giả với kỹ thuật kém bề mặt sần sùi sẽ rất dễ nhận biết. Hãy thả tâm hồn vào ấm, ta cầm và cảm nhận. giống như cầm tiền thật và tiền giả vậy. Mỗi ấm cũng có một cái duyên nhất định với chủ nhân.

Lắng nghe âm thanh khi va chạm

Trong thành phần ấm tử sa có các khoáng chất kim loại nên khi va chạm chúng sẽ tạo ra âm thanh khác biệt. Đây là cách khá tốt để phân biệt ấm tử sa chuẩn. Hãy dùng chính nắp ấm tác động lên thân ấm để lắng nghe âm thanh phát ra. Nếu âm thanh nghe như tiếng kim loại va vào nhau là chuẩn ấm tử sa hàng xịn và ngược lại.

( Hàm lượng nhôm ôxit và sắt ôxit cao trong loại khoáng này khi chiếm từ 20-21% với nhôm Oxit và 8-10% với sắt ôxit )

Thành phần ấm tử sa chuẩn có các khoáng kim loại nên khi va chạm sẽ nghe tiếng leng keng của kim loại chứ không phải của sành sứ.

Có thể sử dụng khứu giác để phân biệt không?

Lướt qua một vòng Google thấy có một số bài viết cho rằng có cách phân biệt ấm tử sa thật giả bằng cách ngửi. Cách tiến hành đó là ngửi trong lòng ấm có thể thấy mùi hoả khí và đất nung. Tuy nhiên cách này cũng chỉ là tham khảo mà thôi. Bởi thời gian từ khi hoàn thiện và tới tay khách hàng không ngắn. Tính cả thời gian lưu kho thời gian vận chuyển từ Trung Quốc sang Việt Nam, thời gian tới tay khách hàng…

Tất cả là quãng thời gian đủ dài để những mùi này có thể không còn. Hơn nữa, không phải ai cũng có khứu giác tốt để phân biệt. Và mùi hoả khí nghe rất trừu tượng khó giải thích.

Nếu quý trà hữu muốn tham khảo các loại ấm và trà của HIÊN TRÀ VIỆT – TẠI ĐÂY

Chỉ cần chú ý, và cảm nhận một chút chúng ta hoàn toàn có thể phân biệt được ấm thường và ấm tử sa cơ bản. Những ấm có giá trị cao hàng trục triệu/ấm thì phải cần một trình độ ở mức cao hơn mới cảm nhận được. Nên Hiên Trà Việt mong muốn tùy từng khả năng và cảm nhận của mỗi người mà chọn mua cho mình sản phẩm ấm cho phù hợp. Chúc trà hữu an nhiên, vạn sự tốt lành

Nguyễn Viết Duy/Hiên trà việt